با توجه به اهميت حمايت و ارتقاء نيروهاي زميني در نبردهاي جديد همچون جنگ هاي نيابتي، موضوع طراحي و ساخت سلاح ها و سامانه هاي مدرن به صورت ويژه در دستور کار قرار گرفته و نمونه هاي مختلفي از ابتکارات و برنامه هاي اين نيرو، به نمايش درآمده است.
به عنوان مثال، در سال 1393 نيروي زميني سپاه براي اولين بار از سلاح هجومي «فاتح» رونمايي کرد. سلاحي با ظاهري متفاوت از ساير تسليحات موجود در کشور تا آن زمان، که به نوعي نشان از يک گام بلند براي ارتقاء توان نيروهاي پياده کشور داشت.
طراحي ارگونوميک به همراه استفاده از فشنگ هاي کاليبر 5.56 ، فاتح را به سلاحي بسيار سبک تر و راحت تر به منظور استفاده توسط نيروهاي ايراني تبديل کرده بود اما پس از ماهها بي خبري از اين دستاورد جديد متخصصان نزسا، اخيرا و در جريان يک گزارش خبري صدا و سيما، گونه جديدي از اين سلاح به نمايش در آمد که نشان از تحولات مهم و به روزرساني قابل توجه در اين سلاح دارد.
از فاتح 93 تا فاتح 95
مدل اوليه نمايش داده شده از سلاح هجومي فاتح، داراي برخي از شباهت ها به سلاح هجومي ACR است. از سوي ديگر با توجه به دستاوردهاي سالهاي اخير صنايع دفاعي کشورمان در عرصه ساخت مواد جديد، احتمالا در بدنه فاتح نيز از مواد سبک و پيشرفته مثل پليمر، پلاستيک و آلمينيوم استفاده شده است که در نتيجه وزن آن را نيز کاهش مي دهد و ماندگاري آن را نيز در عين حال، تضمين خواهد کرد.
بررسي تصاوير منتشره حکايت از آن داشت که يک ريل بر روي بدنه سلاح براي نصب انواع سامانه هاي اپتيک و سايت هدف گيري چشمي جديد در فاتح لحاظ شده بود.
يکي ديگر از نکات مهم در سلاح فاتح، استفاده از گلوله هاي 5.56 ميلي متري است که تا قبل از آن در ايران آنچنان سابقه استفاده نداشته. گلوله هاي اين کاليبر معمولا با سرعت بيش از 900 متر بر ثانيه حرکت مي کنند و با توجه به نوع طراحي خود، در هنگام برخورد به بدن انسان و در درون بدن، تخريب فوق العاده اي به جا مي گذارند. فشنگ هاي اين کاليبر در زمان ورود به بدن فرد هدف، قابليت نفوذ تا 51 سانتي متر از اندام انساني را داشته و با قابليت ترکش شوندگي، کشندگي اين نوع از گلوله ها را افزايش مي دهد.
نکته بعد که بايستي مورد توجه قرار بگيرد اين است که با استفاده از اين کاليبر، لگد سلاح کاهش يافته و دقت افزايش مي يابد. در اين شرايط تيرانداز با دقت بيشتري شليک کرده و مي تواند نقاط حساس بدن دشمن را هدف قرار داده و در نتيجه مرگ سريع اهدافي چون تروريست ها و اشرار را رقم بزند.
البته وزن پايين اين مهمات نکته مثبت ديگر در مورد آن است که باعث مي شود هر نفر بتواند حجم بيشتري از مهمات را با خود حمل کرده و در نتيجه نياز به پشتيباني کمتر مي شود و رزمنده مورد نظر مي تواند براي مدت طولاني تر به تيراندازي و درگيري با دشمن بدون نياز به پشتيباني از طرف عقبه بپردازد.
گلوله بيشتر براي فاتح جديد سپاه
نمايش مدل جديدتر اين سلاح که در جريان يک برنامه اخير مستند در صدا و سيما معرفي شد، حاکي از برخي تغييرات در طراحي جديد نسبت به مدل قبلي است. يکي از تغييرات ايجاد شده در اين سلاح، تغيير قنداق اسلحه و استفاده از نمونه بزرگتر در مقايسه با مدل قبلي سلاح فاتح است. نکته جالب اينجاست که اين قنداق شباهت زيادي به مدل به کار رفته در سلاح پيشرفته و مشهور آلماني HK416 دارد.
HK-416 به نوع طراحي قنداق و خشاب مورد استفاده دقت کنيد
اين سلاح آلماني در واقع يک مدل توسعه يافته بر اساس M4 جهت استفاده توسط نيروي ويژه ارتش آمريکا بوده است و در سالهاي اخير به شدت در بازار صادرات سلاح هاي سبک موفق ظاهر شده است. اين قنداق بزرگتر باعث مي شود تا نيروي عقب نشيني حاصل از شليک بهتر جذب شده، کنترل سلاح بهتر ممکن شود و تيرانداز تسلط بهتري بر روي سلاح داشته باشد.
مسئله مشخص بعدي تعويض خشاب است. در مدل قبلي، خشاب 20 تيري براي فاتح در نظر گرفته شده بود که در مدل جديد، ساختار استاندارد 30 تير که در سلاح هايي مثل M-16، M-4 و HK-416 استفاده مي شود بر روي آن نصب شده است. اين تغيير خشاب نيز باعث مي شود تعداد گلوله همراه سلاح نسبت به مدل اوليه 10 تير بيشتر شده و زمان تيراندازي قبل از نياز به تعويض خشاب نيز افزايش يابد.
اگرچه تصاوير در اين زمينه محدود است اما به نظر مي رسد تغيير حداقل ظاهري خاص ديگري در اين سلاح صورت نگرفته است و نوع طراحي لوله، طراحي بدنه، ريل و سايت هاي هديف گيري چشمي و برگه ناظم آتش همگي به مانند مدل قبلي بوده و تفاوت خاصي در مقايسه با مدل معرفي شده در سال 93، در آن حاصل نشده است.
آنچه که مي توان به صورت کلي اعلام کرد اين مسئله است که در مدل جديد به نمايش درآمده از سلاح فاتح، در حقيقت تغييرات جزئي به منظور بهتر شدن عملکرد کلي سلاح در نظر گرفته شده و مکانيزم کلي و کاليبر مورد نظر، رضايت متخصصان فرماندهان را جلب کرده است.
با نگاهي به تجربه درگيري هاي سالهاي گذشته سپاه در کردستان و يا مناطقي در سيستان و بلوچستان - که خوشبختانه با تدابير عملياتي و استفاده از نيروها و معتمدان محلي اين ناامني ها به پايان رسيده است- به راحتي مي توان به اين نتيجه رسيد که در بسياري از مواقع، طرفين در فاصله کمي از هم درگير شده اند و اصولا در اين گونه موقعيت ها سلاحي به کاليبر 5.56 ميلي متر از لحاظ برد و قدرت بازدارندگي مناسب مي باشد.
با توجه به اينکه اين اسلحه را مي توان به نوعي پيشرفته ترين سلاح انفرادي ايران معرفي کرد که از مولفه هاي بسيار مناسبي براي يک سلاح هجومي در قرن بيستم و يکم برخوردار است، توجه و برنامه ريزي متخصصان نيروي زميني سپاه براي بهبود عملکرد آن مي تواند فاتح را تبديل به اسلحه اي ايراني براي مقابله و نابودي تهديدات عليه ايران و ايراني کند.